30 Aralık 2013 Pazartesi
30 ARALIK 1916 - RASPUTİN ÖLDÜ
97 sene önce bugün -
30 ARALIK 1916 - RASPUTİN ÖLDÜ
Rus Çarlığı’nda iç ve dış politikada büyük nüfuzu olan ruhani lider Rasputin, Çar II. Nikolay'ın yeğeninin kocası Prens Yusupof ve kuzeni Grandük Dimitri Pavloviç tarafından öldürüldü. Kraliyet ailesini skandallara boğan "saray danışmanı" Rasputin’in cesedi Şubat Devrimi sonrasında mezarından çıkarılıp yakılacaktı.
1872 doğumu olduğu tahmin edilen Rasputin, küçük yaşlarda okula gittiyse de okuma yazma öğrenmedi. Keşiş olacaktı fakat muhtemelen evlenmek için manastırı terketti. 18 yaşında gittiği Verkhoutre Manastırı'nda edindiği inanca göre, kişi Tanrı'ya en çok "kutsal ihtirassızlık" anlarında yakın oluyordu ve bu haleti ruhiyeyi yakalamanın en iyi yolu da uzun bir sefahat süreci geçirip seksüel olarak bitap düşmekti.
19 yaşında evlendi ve 20'li yaşlarında Rusya, Yunanistan, Ortadoğu ve Kudüs'e seyahatler yaptı, buralarda vaazlar veriyor, geleceği görebildiği ve hastaları iyileştirebildiği gerekçesiyle köylülerin ona sağladıklarıyla geçiniyordu.
1903'te Sankt Petersburg'a geldi ve ve iki sene sonra kraliyet ailesiyle tanıştı. 1908'de Çar II. Nikolay ile eşi Aleksandra Fyodorovna tarafından tek oğulları Aleksey'in hemofili nöbetini iyileştirmesi için saraya çağrıldı. 4 yaşındaki çocuğun acısını onu muhtemelen hipnotize ederek dindirince, kendini saraya iyice bağlamış oldu.
Fiziksel temasın arındırıcı ve iyileştirici bir etkisi olduğuna inanan Rasputin'in yaşantısı 1911'de bir skandal halini almıştı. Yine de 1915'te Çar II. Nikolay cepheye gidince eşinin danışmanı olarak gücünün doruğuna ulaştı. 1916'da kraliyet ailesinin repütasyonuna daha fazla zarar vermemesi için Çar'ın yakınları tarafından önce zehirlendi, sorna vuruldu en sonunda nehre atıldı. Otopsisi, ölümünün boğularak gerçekleştiğini kanıtladı ve tartışmalı ölümü, Aleksandra'nın elini güclendirse de birkaç hafta sonra rejim devrildi.
Kaynak--> Yaşarken Yazılan Tarih
23 Aralık 2013 Pazartesi
The Comparison Of Feudalism And Timar System
Land caused a lot of contests through the history. Reasons of these contests are to have lands, operate and grave them, to support security of lands, to give lands to the next generations as a heritage and social and political status of people who live on these lands.
In different geographies and at different times, operating systems of lands were different. However, land systems had similarities at some points, because of the interaction between nations and also because of political, cultural and geographical similarities between states. At this point, there are little similarities between feudalism and timar, but the fact that, there are more differences than similarities between them.
Mainly, we can say that feudalism is relationship between feudal lords and their men which mean protected people and in return to be as manservant. Lord should support security for protected people and in return, people have to service to their lord. .” (Marriott,1935:283) On the other hand, Ottomans lands were shared 3 parts. First one is “öşri” lands which mean belong to Muslims. Second one is “ haraci” lands which mean belonged to non Muslims. The most part of lands were known as “miri” (demesne) lands. These lands belonged to state. Ottoman Empire gave these lands to government officials, especially to soldiers as salary. These officials could collect taxes to state name and take some amount of taxes for themselves. In return, they had to breed soldiers. This system is timar system. (Ihsanoglu,1999: 239)
When we think feudalism which is a land system, military and cultural order in the middle ages in Europe and timar system which is the basic land system of Ottoman Empire, the characteristics of feudal lands and timar lands were different. Also, feudal lords and timar spahis who held a grant of land from the sultan in return for military service were different. Reaya(citizens or public of Ottoman Empire) and serf ( people who are half slave and belong to a lord) were different.
Altough, the aims which were to make easier to collect taxes because of lack of cash, poor transportation and insufficiency of technology and also, to support general security were similar, the shapes and natures of these two systems were totally different.
Feudalism:
The Roman Empire disappeared in 476 because of migration of peoples (especially from central Asia to Europe), internal disorders and economic crisis. Central authority and regular army collapsed. Roads and infrastructure were destroyed badly. Owners of castle near trade roads began to take surcharge from merchants. The control of money worth had problems because of absence of a central authority. Trade almost stopped. (Dicleli,1966: 75-83)
In the following years, there were Muslim conquests, Hungarian and Viking invasions Also, barbarians (known as Germanic people) were a huge problem. Europe was totally in a caos and anarchy. At this point, feudalism began as a security system (Guran, 1997: 29), but there was the second reason which is internal to appear feudal system. In the time of Roman Empire, king gave some privileges to some people in order to make collecting taxes easier. Also, church had this privilege in some lands. In time, central authority became weak and people who have privileges became more powerful than king in somewhere. In the following years, kings, aristocracy (people have privilege and nobility) and clergy (people who are religious men) had a deal. Kings gave them the right of possession on lands. In return, people who belong to aristocracy and clergy should swear as vassal ( swear of loyalty) (Guran,1997: 30). In reality, this was not important, because the lords of lands were very powerful and the king could not do anything to them. This situation helped to beginning of feudalism.
The basic unit of feudalism was manor or domain. Manor contains some territory, villagers who live on this territory and in an estate. This system was known as manorialism. At the center of a manor, there were a village and estate and around these, there were fields and in outermost places, there were rangelands, pastures and timberlands. There were three social classes: nobles (aristocrats, lords and knights), clergy and serfs (Huberman, 1974: 9). Nobles were the owners of lands and they were attending to war with his knights in war times. Serfs were graving lands and doing some other works. Clergy means religious men. Lords were not only owner of lands but they also were law-makers and judges on their own lands. Also, they can interfere to villagers’ private lives. Serfs constituted the larger part of feudal society. They were workers and producers. In addition to be a serf they could have their own lands, but these lands were very little when compared to lords’ lands. Thus, lords’ lands and lords’ works had priorities. Firstly, lords’ land had to be planted. In harvest time, people worked firstly in lords’ lands. Lords’ products had to be sold firstly. In addition to these works, serfs were working on whatever they could do. On the other hand, a serf doesn’t mean totally a slave. They could have their own home. They could give heritage to their inheritor with condition of giving tax. Serfs could not be sold or purchased. Nevertheless, serfs were not free. Most parts of their incomes and labor were taken by lords. Serfs could not leave a land and move to another place. Otherwise, they were punished very badly. A lord could not sell serfs, but he could sell his manor. At this situation, serfs became to belong to new lord. In conclusion, serfs can be seen as half slaves.
Serfs were not only group which were managed by lords. Also, there were free villagers and free peoples. These free people were giving taxes and they had exact jobs. They didn’t do anything different from their own work. In time, free people moved to cities and became large groups. Then, these became a factor of fall of feudalism which will be mentioned later.
Lords had relationship with their “süzeren” (dagger) who is sometimes king, sometimes a bigger aristocrat. The king could give land to a lord, but this lord could give some parts of his lands to another lord who is smaller one. Sometimes, a vassal became as powerful as his süzeren. In this situation, a vassal’s swear was only a formality. (Guran,1997: 30).
The year 1096 was a turning point in Europe. Crusaders were organized against Muslims. To attend to these wars, lords sold their worthy things. Lords and knights died in these wars. Europe could not be successful, but crusaders brought together very positive results. Kings became more powerful because of deaths of lords. Europe became familiar with eastern science, technology and products. Trade between Europe and eastern countries was developed. Money gained vital importance for labor and situation of bound to lands was collapsed. European kings became familiar with new weapons (gun powder) and they used it to destroy the estates of lords. Because of all these reasons, feudalism fell.
Timar System:
Timar system was a governmental, economic and military system. Spahis collected taxes, but amount of this was determined by the sultan and spahis could not take all taxes for himself, the part of his was also determined by the sultan. In return, spahis have to breed soldiers. As timar lands were rural areas, soldiers had a vital role to support security. However, Spahis were not owner of lands. They could not interfere to the villagers. They were officers of state and there was a control system for them .If a spahi did not perform properly his duty, the sultan could take land from him.
As it is mentioned before, Ottoman lands were shaped as three parts. Öşri lands belonged to Muslims and they could do everything in their own lands, but they were giving tax of tithe (öşür). In same way, non Muslims had same rights and they were giving tax of “haraç” for their lands. The larger parts of lands belonged to the state. These lands were called as “miri” demesne lands. “Miri” demesne lands were formed as three parts: has, zeamet and timar. Has lands had income higher than 100.000 small silver coins. Has lands were given to the padishahs and the grand viziers. Zeamet lands had income which was between 20.000 and 100.000 small silver coins and these lands were given to very successful generals. Finally, timar lands had income which was lower than 20.000 small silver coins and they were given to the normal generals and officials, in other words, spahis.
Timar system started with the foundation of the state. Osman Gazi gave some lands to his generals. Aşıkpaşazade who is a contemporary historian of Ottomans mentions about Osman Gazi’s words about timar. Osman Gazi said that, “ I gave timar land to my officials. If a tenant of timar died, the land will be given to his son. ” . (Sevinc,1978: 53). As it is seen, Ottoman Empire started to timar at the beginning of the state and at the first step of timar is that, Ottomans make powerful loyalties of officials with giving timar lands to their sons. But it was not valid fort he following years.
In period of Fatih ( Mehmet II) timar system was totally improved. (Akgunduz, Ozturk;1990: 151). When a people who is a tenant of timar land died, his sons could take their father’s place, but there was a contiditon: the state was looking for efficiency, ability and loyalty, in other words, merit. (Inalcik, 2000: 158-159).
Timar system depended on conquests. From foundation to the end of the 16. century, Ottomans constantly gained lands and timar system was broaden and the number of soldiers increased time to time. In 1514, in the time of Yavuz Sultan Selim, the number of spahis and soldiers reached to 140.000. In Kanuni’s period, this number reached 200.000. This means a huge military power, and the key of Ottomans’ success.
After 16. Century, conditions of states became bad. Conquests lost speed. Then, economic conditions became worse and worse. Timar system was corrupted because it depended on conquests. Also, there was a vital reason for corruption of timar, too. This reason is that sultans were not successful as before. They were voluptuous and they spent money unnecessarily. They were unpractised to govern a state, because of cage system which mean heir apparent were not going to a district to gain experience because if they go, there are possible throne struggle. In time, sultans did not attend to wars. Because of all these reasons, the central authority was weaken, the wars could not be won and economy of state was destroyed. As a result, taxes were increased. In addition to this, Sultans started to give miri lands to wrong people such as their women, some rich men and soldiers were not breed anymore in timar lands.
To supply the need of money, the state started to rent lands as a trade product which is called iltizam. According to iltizam, a man gave cash to state and he could do everything to collect taxes on his land for a while. sisteminde (Cin,1978: 107), In time this system changed into the manor system. Soldiers were not breed anymore. In 18.th Century, the number of spahis soldiers decreased to 20.000. After, Tanzimat, timar system was removed and real officers was ordered to collect taxes.
Conclusion:
Feudalism was founded after the collapse of Rome Empire. There was absence of central authority, instability and anarchy. Trade was the point of stop. People were bound on land and people needed security. In these circumstances, it can be said that feudalism started unconsciously. On the other hand, timar system was founded consciously and there was a central authority. That’s why, features of them, status of lands are different.
As it can be seen, there are several differences between feudalism and timar system. For feudalism, we can say that it is almost a shape of state rather than land system. However, timar system is totally a land management system. Rules are determined by the central authority.
In feudalism, rules and their applications could be different from region to region, because every lord had his own rules. (Akgunduz, Ozturk;1999: 503) That’s why, there is no a determined system in feudalism and there is no unity. In timar system, there were some exceptions for some provinces like Egypt. In provinces which are far from center of empire, timar was not applied. These provinces were giving taxes directly, but in generally, in timar areas the same rules and the same applications, as well as the same managements which were determined by the government were seen.
Trade was very improved in the Ottoman Empire. The Ottoman Empire had native market place and some big market places in important cities like İstanbul, Bursa, Edirne and Samsun. Using money was widespread in Ottoman markets. However, in the feudal system trade conditions were very bad.
Apparently, kings were real owners of lands in feudal system, but practically this was not in this way, lords could sell lands and deliver serfs to another lord. In Ottoman Empire, lands totally belonged to sultan. In fact, timar system was corrupted in time and sometimes it had features like feudalism in perform of iltizam but there was a main difference and this never changed. Spahis or mültezims who had iltizam lands had not rights of legislation, execution and judgment. Because of this, while lords were seen as the leader of states, in timar system, spahis were seen as officials.
Feudalism was fallen with some events. These are: kings became more powerful and central authority was built again. Cities were improved, trade was developed and dependency on lands collapsed. Kings used gun powder to destroy estates of lords. At the end feudalism was fallen. However, in timar system, corruptions started to be seen with the loss of the central authority of the state and economic crisis. After a while, to gain cash money, the state rented lands and timar system changed into a different form like feudal manor system. With movements of reform, this unfair type of timar system was removed. Officers were sent directly from capital to collect taxes.
Bibliography:
Akgündüz, Ahmet ve Öztürk, Said, Bilinmeyen Osmanli (Osmanlı Araştırmaları Vakfı), İstanbul 1990.
Cin, Halil, Osmanlı Toprak Düzeni ve Bu Düzenin Bozulması (Kültür Bakanlıgı Yayınları: 295, Araştırma ve İnceleme Eserleri:3) Ankara 1978.
Dicleli, Vedad, İktisadi Gelişme Tarihi (Özel Galatasaray Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu Yayınlarindan No:3, Fakülteler Matbaasi), Istanbul 1966.
Gombrich, Ernst Hans, A Little History of the World (Translation to English: Caroline Mustill, Yale University Press), New Haven and London 2005.
Güran, Tevfik, İktisat Tarihi (Acar Matbaacılık ve Yayıncılık) İstanbul 1997.
Huberman, Leo, Feodal Toplumdan 20.yy’a (Bilim Yayınları, Çev: Murat Belge), 1974
İhsanoglu, Ekmeleddin(Editör), Osmanlı Devleti Tarihi I.Cilt (Feza Gazetecilik AŞ), İstanbul 1999.
İnalcik, Halil, Osmanlı İmparatorlugu: Toplum ve Ekonomi (Eren Yayincilik), Istanbul 1996.
İnalcık, Halil, Osmanlı İmparatorlugu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi I.Cilt (Editor: Halil İnalcık, Donald Quataert, Çev: Halil Berktay, Eren Yayıncılık), İstanbul 2000.
Marriott, John A.R. (with an introduction), Concise History of the World (Illustrated, Associated Newspapers Ltd) Great Britain, 1935
Sevinç, Necdet, Osmanlılarda Sosyo-Ekonomik Yapı (Kutsun Yayınevi), İstanbul 1978.
Tabakoğlu, Ahmet, Türk İktisat Tarihi, İstanbul 1994.
Ferdi Uzun-Aksi Tarih
21 Aralık 2013 Cumartesi
Öldürülen İlk Gazeteci: Hasan Fehmi
Osmanlı gazetesinin 26 mart 1325 (8 Nisan 1909) tarihli
birinci sayfası, büyük puntolarla, ''basın özgürlüğünün ilk kurbanı, ömrünü
sürgünlerde geçirmiş özgürlükçü gençlikten Hasan Fehmi Bey'in ''ruhuna fatiha''
cümlesiyle kaplı. O gün, 6 Nisan'da cinayete kurban giden Serbesti gazetesi
yazarı Hasan Fehmi Bey'in cenazesi vardı. Hasan Fehmi Bey, Hüseyin Hilmi Paşa
Kabinesi'nin kurulmasından (14 Şubat) sonra iyice şiddetlenen İttihat ve
Terakki karşıtı muhalefetin, dili en keskin yazarlarındandı. Tehdit mektupları
aldıktan sonra öldürülmüştü. Kamuoyu, üniformalı olduğu için katilin İttihat ve
Terakki mensubu bir subay olduğuna inanmıştı. Katilin yakalanmaması da,
gerginliğin artmasına neden oldu. Bu yüzden, Hasan Fehmi Bey'in öldürülmesi,
''31 Mart Vakası'' (13 Nisan 1909) olarak bilinen isyana gidişte en önemli
aşamalardan biri sayılabileceği gibi, İttihat ve Terakki karşıtı bir gösteriye
dönüşen cenazesinin de bardağı taşıran son damla olduğu söylenebilir.
Kaynak--> NTV Tarih Nisan-2012 syf:15
18 Aralık 2013 Çarşamba
Osmanlı’nın Gözükara Süvarileri: Deliler
Osmanlı fetihlerinin sürdüğü ve toprakların genişlemeye devam ettiği dönemde Rumeli sınır boylarında düşmanlara korku salan yeni bir askeri sınıf ortaya çıkar. Vahşi hayvanların derisinden yapılmış başlık ve elbiseler giyen, vahşi görünüşleri ile düşman askerlerinin yüreğindeki en ilkel korkuyu açığa çıkaran bu yeni süvari sınıfına halk Deliler adını verir.
Tarihi belgelere bakacak olursak Deliler denilen bu sınıf ilk olarak 15. yüzyılın ortalarından başlayarak görünmeye başlar ve 16. yüzyılda tam bir düzene erişir. Tarihçi Neşri’nin aktardığına göre 1444 yılındaki Varna ve 1448 yılındaki Kosova Muharebeleri’nde Deliler Osmanlı ordusunun bir parçası olarak savaşırlar.
Halk onlara Deliler lakabını takmıştı ama bu lakap akıl sağlıklarının yerinde olmamasından değil, tam anlamıyla gözükara olduklarından dolayı verilmişti. Yine eski kaynaklara göz gezdirdiğimizde bu insanlara neden Deliler denildiğini Fransız mühendis ve asker Alain Manesson Mallet’ın 1684 yılında yayınlanan Les Travaux de Mars ou l’Art de la Guerre adlı eserinde görebiliyoruz:
Bunlar öylesine cesurdurlar ki bir kralın hizmetine girdikten sonra, onları vazgeçirebilecek hiçbir ceza korkusu yoktur. Bu nedenlerden dolayı Türkler onlara deli adını vermişlerdir ve bu ad, dillerinde “gözü pek” anlamına gelir.
Yine bir başka Fransızca kaynakta, 1672’de, Fransız elçisi maiyetinde İstanbul’a gelen Antoine Galland’ın yayınlanan günlüklerinde Delilerden şöyle bahsedilir:
Deli sözü Türkçede mecnun anlamına gelir, ama bundan bu adamların mecnun ya da akıllarını yitirdikleri anlamı çıkarılmamalıdır. Bu, kendilerini tehlikeye atmak konusunda gösterdikleri azim ve inattan, nefislerini tehlikeye gerçekten deli imişçesine bir pervasızlıkla atışlarından dolayıdır.
Deliler Nasıl Ortaya Çıktı?
Delilerin ortaya çıkmasın nedeni, bizzat Osmanlı’nın kendi iç sorunları, yani taht kavgaları, Anadolu’nun her yerinde beklenmedik biçimde patlak veren ayaklanmaların yarattığı kargaşaydı. Çoğu zaman Rumeli sınır beyleri bu ayaklanmalara hazırlıksız yakalandıklarından önlem almakta oldukça zorlanıyordu. Böylesine beklenmedik tehlikeler karşısında bir daha hazırlıksız yakalanmaktan çekinen Rumeli sınır beyleri, en sonunda akıncılardan farklı olarak doğrudan kendilerine bağlı hafif atlılardan oluşan süvari birliklerini çözüm olarak gördüler. Ve böylece Deliler tarih sahnesindeki yerlerini aldı.
Başlangıçta Semendire, Bosna gibi Rumeli’nin önemli merkezlerinde kurulan Deli askeri teşkilatı zamanla büyüdü, önceleri küçük bir bölük biçiminde yalnızca sınır beylerinin muhafız birlikleri iken, gün geçtikçe Osmanlı ordusunun en korkutucu savaş unsurlarından birisi durumuna yükseldi. Kuruluş yıllarında yalnızca Rumeli’deki sınır beyliklerinde görev alan Deliler XVII. yüzyıldan itibaren merkezde veziriazamın, Anadolu’daki vezir ve beylerbeyilerin maiyetlerinde de oluşturulmuş ve tamamen ücretli maiyet askeri statüsüne geçmişlerdi.
Genelde Beylerbeyi’nin ya da Bosna ve Semendire sancak beylerinin maiyetinde bulunan deliler aylıklarını hizmet ettikleri bu beylerden alırlardı. Ne sadakatlerinden ne de cesaretlerinden en ufak kuşku duyulmadığı için de bu beylerin özel korumaları olmaları son derece olağandı. Öyle ki, Osmanlı tarihinde sıkça görülen, Yeniçeriler ve diğer askerler tarafından başlatılan ve çoğu zaman bir devlet büyüğünün katli ile sonuçlanan olayların hiçbirine Deliler’in katılmadığını görürüz. Barış dönemlerinde etkileyici ve sıradışı kıyafetleri ile sadrazamların düzenlediği divan alaylarının en önünde giden Deliler sadrazamlara yol açar, olası suikastlara karşı efendilerini korurlardı. Sefer sırasında ise ordunun en ön safında giden Deliler korku bilmeksizin düşmanın içine dalar, onların hatlarını yarmaya çalışır ve canlı esir ele geçirerek düşman hakkında bilgi edinmeye çalışırdı.
Sultan III. Murad’ın oğullarının sünnet şenliğinde Deliler sultanın önünde hem binicilik yeteneklerini hem de daha sonra çıplak bedenlerine sapladıkları çeşitli kesici aletlerle, dayanılmaz acılara dayanabildiklerini ve sultana olan ölümüne sadakatlerini göstermişlerdir.
Deli Ocağı’na katılmak kolay değildi. Öyle her isteyen Delilere katılamıyordu. Delilere katılmak isteyen bir kişinin öncelikle iki temel koşulu yerine getirmesi gerekiyordu: Gösterişli ve korkutucu bir fizik yapısına sahip olmak, savaşmaktan ve ölmekten korkmadığını, cesaretini kanıtlamak.
Deli Ocağı’na mensup olmanın önemi tarihi vesikalardan anlaşılmaktadır. Herkesin gelişigüzel kabul edilmediği bu ocağa dahil olmak için de bazı şartların yerine getirilmesi zorunluydu. Delilere katılmak isteyen kişinin yerine getirmesi gereken iki temel şart vardı. Gösterişli bir fiziki yapıya sahip olmak ve cesaretini, savaşma becerisini kanıtlayabilmek. Cesaretlerini ve savaş aletlerini kullanmaktaki hünerlerini kanıtlamak için savaşta hiç olmazsa 8-10 düşman süvarisini öldürerek zaferle dönmeleri yine Delilerden beklenen şeylerdi. Bu koşulları yerine getirip kendini ve cesaretini kanıtlayarak eğitim aşamasını başarıyla tamamlayan Deliler, düzenlenen bir tören ile yemin eder ve ocağa özgü başlıklarını giyerek Deliler Ocağı’na resmen katılmış olurlardı. Bayrak adı altında 60’şar kişilik küçük ocaklara ayrılan Delilerin birkaç ocağı bir delibaşının emrine verilirdi. Delilere katılmak için ırk ya da dinin bir önemi yoktu. Genellikle Türklerden oluşmasına karşın Deliler Ocağı’nda Boşnak, Sırp ve Hırvatlara da rastlamak olasıydı.
Delileri Osmanlının diğer askeri birliklerinden ayıran en önemli özellikleri hiç kuşkusuz kıyafetleriydi. Delilerin elbiseleri aslan, kaplan, sırtlan ve ayı benzeri hayvanların kürklerinden yapılır, rahat hareket edebilmek ve yaralandıklarında yaraları ile de düşmana korku salmak için zırh falan giymezlerdi. “Serhatlik” adı verilen yüksek topuklu, sivri burunlu, arkasında mahmuzu bulunan ve genelde sarı renkte deri çizme veya ayakkabı giyerlerdi. Delilerin deli kalpağı adı verilen kalpakları çizgili sırtlan, kar leoparı, samur ve pars benzeri vahşi hayvanların derisinden yapılır, bu kalpakların üzerinde kartal kanadı ya da tüyleri bulunurdu. Kullandıkları başlıca silahlar ise Macar usulü bir mızrak, kılıç, satır balta, bozdoğan, şeşper, gürz ve savaş çekici idi. Delilerin atları da en az kendileri kadar sıradışıydı. Atlar çoğu zaman kartal tüyleri ile süslenir, atın kafası üzerine serilen bir aslan postunun ağzından çıkardı.
Bilinmeyene karşı insanın doğasında var olan ilkel korkunun düşmanın savaşma azmini ne derece etkileyeceği açıktır. En parlak dönemlerinde sayıları on bine ulaştığı düşünülecek olursa, üzerlerine doğru gelmekte olan on bin vahşi görünüşü süvarinin düşman askerleri üzerinde nasıl bir psikolojik etki yarattığını ve dehşete düşürdüğünü anlamak zor olmasa gerek.
Bizanslı tarihçi Khalkokondyles, Delilerle karşılaşan düşmanın durumunu şöyle anlatır:
Delilerle karşılaşan düşman, öncelikle neyle karşı karşıya olduğunu, nasıl bir varlıkla savaştığını, karşısındakinin insan mı insan dışı bir varlık mı olduğunu anlamaya çalıştığı için şaşkınlık içinde kalır.
Cesaretleri sıkı bir eğitim ile birleştiğinden, en verimli dönemlerinde hiçbir orduda Deliler ile denk başka bir süvari sınıfı daha bulunmuyordu. Khalkokondyles, “Öyle görünüyor ki doğa onlara, herkesin üstünde bir güç ve vücut kuvvetini ve onların gücünü denemek isteyenlerin gücünü aşan düzeyde, rastlanmayan nitelikte bir kılıç kullanma ve savaşma becerisi vermiştir” diyordu. 1828–1829 Osmanlı-Rus Savaşı’ndaki gözlemlerini aktaran İngiliz Sir Adolphus Slade, Delilerin Ruslarla adeta spor yaparak çarpıştığını, Rus siperlerinin dibine kadar sokulup Rus süvarilerine laf atıp onları kızdırdığını ve eğitimli atları ile Rus piyade saflarını adeta parçaladığını anlatır. Atlarıyla adeta bütünleşen delilerin manevralarına ayak uydurmak o kadar zordur ki, Sir Adolphus Slade, Rus topçusunun çok ender olarak Delilere zarar verebildiğinden bahseder. Deliler diğer düşman ordularına da esin kaynağı olmuştu. Polonyalılar (Lehler) sarı botlar, göğsü kapatan parlak zırhlar, uzun kartal kanatları ve leopar derileri ile kendi Delilerini yaratmışlar ve bunlara “Winged Hussars” yani “Kanatlı Atlılar” adını vermişlerdi.
Korkutucu görünümleri, olağanüstü cesaretleri ve savaşma azimleri ile Deliler Osmanlı ordusuna uzun yıllar boyunca mükemmel biçimde hizmet
ettiler. Fakat zaman içinde tüm Osmanlı’yı tutsak alan bozulmadan ve yozlaşmadan Deliler de nasiplerini almışlardı. Emrinde oldukları beylerin sık sık görevden alınmaya başlamasıyla birlikte Deliler başıboş ve işsiz kalınca bunun sonucu olarak askeri disiplinlerini yitirdikleri gibi halka eziyet etmeye ve köylere saldırmaya başladılar. Sonunda II. Mahmud tarafından 1829 yılında Deliler Ocağı lağvedildi ve karşı koyanların öldürülmesiyle bir dönem de kapanmış oldu.
28 Kasım 2013 Perşembe
Çatışan Kültürler Keşifler Çağında Hıristiyanlar Müslümanlar, Yahudiler
Kitap--> Çatışan Kültürler Keşifler Çağında Hıristiyanlar Müslümanlar, Yahudiler
Yazar--> Bernard Lewis
Tanıtımdan:
Bernard Lewis tarihçilerin, özellikle de İslam tarihçilerinin "duayen"lerinden biridir. Bu ünlü yazar bu kez üç kültürün, Müslüman, Hıristiyan ve Yahudi kültürlerinin, tarihin belli bir anında çatışmasını ele alıyor. 1492, İber Yarımadası'ndaki İslam egemenliğinin sona erdiği, Yahudilerin bu topraklardan çıkarıldığı ve Amerika'nın keşfedildiği yıldı. Yazar bu üç sürecin birbiriyle ilişkisini, etkileşimlerini ve sonuçlarını tarihsel bir çerçevede inceliyor. Avrupa'yı merkez alan tarih anlayışını eleştirirken bu kıtanın dünya uygarlığına yaptığı katkıları da görmezden gelmiyor; dagmatizmden uzak, çözümlemeci bilimsel anlayışı ve etkileyici üslubuyla bize bir dönemin çarpıcı bir tablosunu çiziyor.(Arka Kapak)
14 Kasım 2013 Perşembe
Beyazıt Kulesi
Bir zamanlar İstanbul halkına yangın ve hava durumu haberlerini veren Beyazıt Kulesi Kasım 2013’te müzeye dönüştürüldü. 1828’de II. Mahmut tarafından Mimar Senekerim Balyan’a yaptırılan kulenin geleneklerine göre, yangını gören nöbetteki gözcü itfaiye şefine “Ağa! Bir çocuğun oldu” derdi. Ağa da sorardı: “Kız mı, oğlan mı?” Anadolu yakası, Beyoğlu ve Boğaz’ın Rumeli tarafındaki yangınlar “kız”, İstanbul içi yangınlar da “oğlan” olarak anılırdı.
For English:
Beyazit Tower was recently converted into a museum. Sultan Mahmut the 2nd comissioned the building to the architect Balyan Senekerim in 1828. Once upon a time the people of Istanbul learned news of city fires and weather from the tower. According to custom, the lookout would shout "Captain, we have a child." The captain would ask: "Is it a girl or a boy?" If the fire was inside the old city the lookout would respond, “a boy!”, and for the rest of the town "a girl."
Daha fazla bilgi için --> www.beyazityanginkulesi.com/html/
Kaynak--> Salt Araştırma
4 Kasım 2013 Pazartesi
Çocuk Firavuna Araba Çarpmış
Mısır’daki mezarı keşfedildikten tam 91 yıl sonra çocuk firavun Tutankamon’un nasıl öldüğü ile ilgili gizem çözüldü.
Mısır Keşif Topluluğu (Egypt Exploration Society) başkanı Dr. Chris Naunton mumyayı keşfeden Arkeolog Howard Carter’ın daha önce yayınlanmamış notlarını inceledikten sonra Tutankamon’un aşırı hız yapan bir at arabasının çarpmasıyla öldüğü sonucuna vardıklarını söyledi.
Dr. Naunton trafik kazası ile ilgili teorilerini mumya üzerinde gerçekleştirdikleri adli tıp testleri ile de doğruladıklarını belirtti.
Nauton, at arabasının tekerleğinin Tutankamon’un göğsünü ezdiğini ve bedenini neredeyse paramparça ettiğini, bu nedenle de mumyalama işlemini gerçekleştirenlerin cesedi uygun bir biçimde muhafaza etmekte zorlandıklarını belirtti.
Şimdiye dek Tutankamon’un vahşi bir siyasi cinayete kurban gittiğine inanılıyordu.
Kaynak--> http://www.hurriyet.com.tr
24 Ekim 2013 Perşembe
Tarihin En Zor Öldürülen Suçlusu: PABLO ESCOBAR
ABD, ne Irak devrik lideri Saddam Hüseyin’in ne de Taliban lideri Usame Bin Ladin’in yerini bulmakta onu ele geçirmek kadar zorlanmadı. Tarihin en zor öldürülen suçlusu listesinin başında dünyanın en büyük uyuşturucu baronu Pablo Escobar var.
Sefaletin içinden çıkıp araba hırsızlığı ile başladığı suç hayatında, 1970’lerde mecliste koltuk sahibi bir uyuşturucu baronu mertebesine kadar yükselen Escobar 1989’da 25 milyar dolarlık servetiyle dünyanın 7. zengin adamı olmuştu. Yüzü tişörtlerde ve adı şarkı sözlerinde yer aldı.
Resmi kayıtlara göre 4 binden fazla kişinin ölümünden sorumlu. Tahmin edilen ise bunun yüz katı fazla. Escobar Kolombiya’lı başkan adayının suikastının emrini verdi. İçindeki bir muhabiri öldürmek için yolcu uçağını bombayla havaya uçurdu.
Futbol tutkunu olan Escobar parasını başkanlığını yaptığı National takımı aracılığıyla akıyordu. Escobar satılmış bir hakemi öldürtmekten bile çekinmedi.
Pablo Escobar'ın kendi askeri ordusu bile vardı. Böyle bir uyuşturucu karteli kurup, hayatı boyunca bir kez bile sigara dahi içmemiş olması da ilgi çekici bir anekdottur. 1980'ler onun en güçlü dönemiydi. Kolombiyalı magazin dergisine oğlunun yaptığı açıklamaya göre saklandığı dağ evinde üşüyen kızını ısıtmak için 2 milyon dolar nakiti yakmıştır.Pablo Escobar'ın genç yaşlardaki en büyük hayali Kolombiya Başkanı olmaktı.Ayrıca Pablo Escobar, üniversite okuyamadığı için yaşadığı pişmanlığı öfkeye dönüştürdüğünü " Okuyamadım ama onları zehirleyebilecek güce sahibim. Bu her şeyi açıklıyor. " sözleri ile kanıtlamıştır.
Pablo Escobar, saklandığı şehirde yerlilerine yerini söylememeleri karşılığında her kişiye çuvallarca para vermiştir.
Amerika'nın uyuşturucuya savaş açmasıyla, meclisi, kendisinin Amerika'ya teslim edilmesini sağlayacak yasayı reddetmeye ikna etmek için onlarca savcıyı ve yüzlerce polisi öldürtmüştü. Her polis kellesi için 3000 $ ödül koymuştur. O zamanlar 400'den fazla polis siviller tarafından sokaklarda öldürüldü. Türkiye'de ki Dolmabahçe Sarayı'nı soymak için plan yapmıştı ama öldürüldüğü için bu planını gerçekleştiremedi.
ABD onlarca yıl boyunca halkın koruduğu Pablo Escobar’ı öldürmenin yollarını aradı. Sonunda baronu öldürmek için özel bir tim kurmaya karar verdi.
Delta Force adlı bu tim Escobar’ın kurbanlarının yakınlarından oluşuyordu. 2 Aralık 1993’te Escobar Medellin kentindeki bir köyde sıkıştırıldı.
Üzerine binlerce kurşun sıkılan Escobar saldırıda ölü ele geçirildi.
9 Ekim 2013 Çarşamba
Atatürk Gülhane Parkı'nda
Atatürk'ün az bilinen fotoğraflarından: Bu tarihi fotoğraf, Atatürk, Gülhane Parkı'nda, yeni Türk harflerini göstermek için, yazı tahtasının getirilmesini beklerken çekilmiştir.
7 Kasım 1963 Hayat Dergisinden.
21 Eylül 2013 Cumartesi
İnegöl Belediye Reisi Osman Bey'in Telgrafı
3 Mart 1918 tarihinde Ruslarla imzalanan Brest-Litovsk Anlaşması tüm Osmanlı ülkesinde olduğu gibi İnegöl’de de sevinçle karşılanmış ve aşağıdaki telgraf İnegöl Belediye Reisi Osman Bey tarafından Sultan Reşad’a çekilmiştir.
DEVLET-İ ALİYYE-İ OSMANİYE TELGRAF İDARESİ
6 MART 1334 – [6 MART 1918]
MAHRECİ [ÇIKIŞ YERİ]: İNEGÖL
Zat-ı Hazret-i Padişahi’ye
Rusya ile neticelendirilen sulh esâsâtı cidden her hane-i İslâm’ı bir kâşâne-i ikbal ve sürûra döndürmüştür. Kırk iki seneden beri kemâl-i tahassürle beklediğimiz ve fakat hiç de ümid etmediği bu mazhariyet-i uzmadan dolayı millet eşk-rîz-i meserret olarak arz-ı şükr ü minnetdârî eyler. Ferman.
İnegöl Belediye Reisi Osman
6 Eylül 2013 Cuma
Side Apollon Tapınağı
Antalya/Manavgat - M.Ö. 3.yy.
Side kentinin baş tanrıları olan Apollon ve Athena, adına Roma Barışı olarak adlandırılan dönemde iki muhteşem tapınak inşa edilir. Işık, güzellik ve sanat tanrısı olarak kutsanan Apollon adına inşa edilen tapınak 17x30 m. Boyutlu dikdörtgen bir plana sahiptir. Üzerinde 8,90 metre yüksekliğinde, 6x11 dizisinde, Korint başlıklı sütunlar bulunur. Side, M.S. 3. yüzyıldan itibaren bir Hıristiyan kentine dönüşmeye başlayınca, Apollon Tapınağı da büyük bir bazilikanın atriumu içinde kalır ve tapınağın bir bölümü de bazilika yapımında kullanılmak üzere sökülür. Sonraları tapınağın büyük sütunlarından birkaçı restore edilerek yerlerine konmuştur.
28 Ağustos 2013 Çarşamba
"Bir Hayalim Var" konuşmasının 50. yılı
28 AĞUSTOS 1963
Amerikalı insan hakları savunucuları “İş ve Özgürlük için Washington’a Yürüyüş”ü eylemi yaptı. Birçok kişinin konuşma yaptığı ve Josephine Baker, Joan Baez, Bob Dylan, Mahalia Jackson gibi isimlerin sahne aldığı eyleme 200 bin kişi katıldı. Martin Luther King Jr., ünlü “I Have a Dream” (“Bir Hayalim Var”) konuşması ile bu olaya damgasını vurdu. Aslında konuşmacılardan hiçbiri -öğle saatlerinde gazetecilerin eylemi terk edeceklerini düşünerek- sonuncu konuşmayı yapmak istememiş fakat King buna razı olmuştu. 4 dakika olması planlanan konuşma 16 dakika sürdü ve Mahalia Jackson'ın kürsüdeki King'e "Onlara hayalinden bahset Martin" diye seslenmesiyle şekillendi.
King, bundan birkaç sene sonra, 4 Nisan 1968’de öldürülecekti.
Kaynak--> NTV Tarih
20 Ağustos 2013 Salı
22 Çinli Askeri Kovalayan Gazimize Madalya Verildi
Kore'de 22 Kızıl Çin askerini önüne katıp kovalayan bir Gazi'ye madalya verilmiştir.
1952 yılında Kore'de keşif kolunda kendine ateş eden 22 kişilik Kızıl Çin askerine süngü takarak hücum eden ve bunlardan 3 er ile 1 subayı öldürdükten sonra geri kalanını önüne katıp kovalayan Giresun'un Burhaniye köyünden Necdet Ayhan Çavuş'a 23 Nisan merasiminde "Kahramanlık" madalyası takılmıştır.
28,04,1959 Milliyet s.3
15 Ağustos 2013 Perşembe
Japonya'nın Teslim Olması
15 AĞUSTOS 1945
İmparator Hirohito, radyodan yaptığı konuşmada Japonya’nın teslim olduğunu açıkladı. Böylelikle ilk defa, bir Japon imparatorun sesi radyodan duyuluyor ve daha önemlisi 2. Dünya Savaşı fiilen son buluyordu. Açıklama ABD’de büyük sevinç yarattı. Japonya 2 Eylül 1945'te resmen teslim oldu ama 14 Ağustos Amerikan tarihinde "V-J Day" yani "Japonya Zaferi Günü" olarak geçer. Açıklamanın Japonya için 15, ABD için 14 Ağustos günlerine denk gelmesi aradaki zaman farkı nedeniyledir.
14 Ağustos 2013 Çarşamba
Dünya Tarihi Bu Duvarın Yıkılışıyla Değişti
1949 -1961 yılları arasında , yaklaşık 2,5 milyon Doğu Almanyalının Batı Almanya ‘ ya kaçması , üstelik kaçanların çoğunluğunu işçilerin , meslek sahiplerinin ve aydınların oluşturması ; Doğu Almanya ‘nın ekonomik varlığını tehdit edecek boyutlara varmıştı. Kaçışları engellemek isteyen Doğu Almanya , kaçışları için bir ‘ kapı ‘ durumunda olan Batı Berlin
‘e duvar örmeye karar verdi. İlk duvar Doğu Alman Meclisi 'nin kararıyla 1961’in 12-13 Ağustos günlerinde örüldü. Daha sonra bunun yerini , gözcü kuleleri , makineli tüfek yuvaları ve mayınlarla güçlendirilmiş bir dizi beton duvar aldı ; artık duvarın uzunluğu toplam 165 km idi. 1989’ da , Doğu Avrupa 'yı etkileyen demokratikleşme dalgası sırasında, Doğu Alman önderleri iktidardan uzaklaştırıldı. Ve nihayet 9 Kasım’ da Doğu Almanya yönetimi ‘ imkansız ‘ gözüyle bakılan kararı aldı ; bütün Doğu Alman vatandaşlarına istedikleri sınır kapısından Batı’ ya geçebileceklerini açıkladı. Böylece ülkenin 28 yıllık bölünmüşlüğünü simgeleyen Berlin Duvarı ( ilk yıllardaki adıyla Utanç Duvarı) bir hatıra haline geldi.
Kaynak--> Atlas Tarih
6 Ağustos 2013 Salı
Japonya'ya Atılan Atom Bombası
6 AĞUSTOS 1945
İlk atom bombası ABD tarafından Japonya’nın Hiroşima kentine atıldı. Atom bombası “Little Boy,” sadece ilk anda 70 binden fazla insan öldürdü. “Fat Man," iki gün sonra Nagazaki’de 40 binden fazla insanın hayatına maloldu.
22 Temmuz 2013 Pazartesi
Moğolistan’dan Yeni Abideler
Moğolistan’daki runik harfli Eski Türk Yazıtları’nın çözülüşünün 120. yılında konuyla ilgili yeni yeni belgelerin, abidelerin bulunması sürüyor. Bunlardan ilki 4-5 yıl evvel Moğolistan’da bir çalgı aletinin (Mo. morin huur) üzerinde runik harfli kısa bir metnin bulunmasıydı ki bu konuda P. ZIEME’nin iki ayrı çalışması vardır. Diğeri ise bu yılın Nisan ayında Çin’in Xi’an (Şian) şehrinde bir Uygur şehzadesine ait mezar yazıtının bulunmasıdır (eski tabirle “kitabe-i seng-i mezar”; bu konuda C. ALYILMAZ’ın Teke dergisinde, 2013’te çalışması vardır). Bunlardan başka Çin, Kazakistan ve Almanya’dan arkeologların Moğolistan’da konuyla ilgili alan araştırmaları sürmektedir. Bu çalışmaların semeresi olarak önümüzdeki günlerde, yıllarda Türk ve Uygur Hakanlıklarından kalma yeni yazıtların çıkacağını umut ediyoruz.
Bu iki sevindirici keşfin arkasından çok daha fazla sevindirici bir başka haber bugünlerde geldi. Japon araştırmacıların Asahi Şimbun (朝日新聞) gazetesinde Temmuz'un 17'sinde yayımlanan kısa açıklamalarına göre, araştırmalarının bu yılki çalışmaları sonuç vermiş ve Temmuz'un 6'sında, Ulanbator’un 400 km. güneydoğusunda, Delgerhaan (Дэлгэрхаан) dağı yakınlarında 3 ve 4 metre yüksekliklerinde iki adet abide bulmuşlardır. 20 satır metin içeren yazıtta (yazıtlarda?) toplam 2832 “işaret” vardır.
Bu yazıtların kalıplarının alınması ve yayımlanmasıyla konuyla ilgili çalışmalar başlayacak, eski Türk dili ve tarihiyle ilgili bilgilerimiz de artacak ve zenginleşecektir. Şu an bize düşen heyecanla Japon araştırmacıların çalışmalarının sonucunu beklemek, mümkünse ilgili bölgeye bir araştırma seferi düzenlemektir.
Prof. Dr. Mehmet ÖLMEZ
Kaynak --> http://www.tdk.gov.tr
Padişahım Çok Yaşa
21 Temmuz 2013 Pazar
Son Sefarad
Kitap--> Son Sefarad
Yazar--> Beyazıt Akman
Tanıtımdan:
Yıl 1492.
Endülüs medeniyeti katlediliyor. Tüm dünya seyirci kalıyor.
Bir Osmanlı Sultanı hariç...
Endülüs’teki Osmanlı ajanı Kara Davud, karısı Elif’in hasretiyle yanıp, kendi topraklarına dönmeyi beklerken hayatının en zorlu göreviyle karşı karşıya kalır...
Granada İslam İmparatorluğu’nun çökmesiyle birlikte Katolik Avrupa’nın önündeki tek engel artık Sefaradlar, yani Endülüs Yahudileridir. Engizisyon her gün binlerce kitap yakmakta ve tarihin en büyük barbarlık suçunu işlemek üzeredir. İnancını saklamak zorunda kalan yüzbinlerce Yahudi’den biri olan David Marrano, Endülüs’ün eski kültürünü devam ettirmeye çalışırak gizlice İbranice ve Arapça kitaplar çoğaltır. Ne var ki, Engizisyon, David’in ve aşkı Esther’in de izini bulmuştur.
İspanyol denizci Kristof Kolombus ise kütüphane yağmalarından ele geçirdiği haritalar ve zindanlara atılan Müslüman ve Yahudilerden kurduğu mürettebatla dünya tarihini değiştirecek bir keşfin eşiğindedir.
Kara Davud İspanya’daki tüm bu gelişmeleri yıllarca payitahta rapor etmiştir. Sultan Bayezid, böylelikle tarihin en büyük kurtarma operasyonlarından birini başlatacaktır. Ancak Akdeniz’deki Haçlı korsanları ve İspanya’daki Katolik şövalyeler bu görevi imkansız hale getirecektir...
Davud’un sır dolu geçmişi, kitap avcısı Santiago’nun iç çatışması ve hattat genç Bayezid’in kendi nefsi ile olan savaşı romanın ana izleklerini oluştururken Türk denizcileri Kemal ve Burak Reisler ile genç Piri Reis de bu epiğin diğer renkli karakterleri.
Beyazıt Akman’ın Fatih’i anlatan ilk romanı Dünyanın İlk Günü büyük beğeni toplamış, tarihi yapımlara ilham kaynağı olmuştu. Amerika’da dünya edebiyatı profesörlüğü yapan genç yazarın bu ikinci romanı Son Sefarad hem Endülüs’e yakılan bir ağıt, hem de 21. yüzyılda bile eksikliği hissedilen bir insanlık dersi sunuyor.
Ezberleri yeniden bozmaya ve Atlas Okyanusu’ndan Akdeniz’e uzanan film tadında soluk soluğa bir maceraya daha hazır olun...
17 Temmuz 2013 Çarşamba
Fossati Kardeşler ve Ayasofya
Ayasofya’nın Osmanlı dönemindeki en önemli restorasyonlarından biri sultan Abdülmecid’in emriyle İsviçre İtalyanı olan Gaspare Fossati ve kardeşi Giuseppe Fossati’nin (Fossati Kardeşler) nezaretinde 1847 ile 1849 yılları arasında yapılmıştır.[1]
Fossati kardeşler, kubbe, tonoz ve sütunları sağlamlaştırmış ve Ayasofya'nın iç ve dış dekorasyonunu yeniden elden geçirmişlerdir. Üst kattaki galeri mozaiklerinin bir kısmı temizlenmiş, çok tahrip olanları ise sıvayla kaplanmış ve altta kalan mozaik motifleri bu sıva üzerine resmedilmiştir.
[1] Santa Sofia, Revak, 2002, İstanbul.
1 Temmuz 2013 Pazartesi
Osmanlı Madalya ve Teşekkürnamesi
25 Haziran 2013 Salı
Barbaros Hayreddin Paşa'nın Sancağı
Barbaros Hayreddin Paşa’nın, Beşiktaş’taki Deniz Müzesi’nde bulunan mübarek sancağının en üstünde نصرا من الله ففتح قريب فبشر المؤمنين يامحمد «Nasr'un minallahi ve fethun kariybun ve beşşiril mü'mi-niyne» "Allah'tan bir yardım ve yakın bir fetih vardır. (Ya Muhammed) Mü'minlere müjde ver" (Saff Suresi 13.) ayet-i kerimesi bulunmaktadır.
Hilal İçi Dört İsim : Hilal islamin sembolüdür içlerinde yazan arapça isimler ise dört halifeye ( Ebu Bekir , Ömer , Ali , Osman ) aittir.
Beyaz El ( Pençe-i al-i aba ): Sancakdaki beyaz el “pençe-i al-i aba“dır. Yani Hazreti Muhammed (S.A.V.), kızı Hz.Fatma, damadı Hazreti Ali ve torunları Hz.Hasan, Hz.Hüseyin dahil 5 kişiye pence-i al-i aba denir. Beyaz el bu beş kişiyi belirtir. Aynı mühür, yeniçerilerin alay sancağında da mevcuttur.
Süleyman Yıldızı : Hz. Davud’un Yıldızı veya Mühr-ü Süleyman olarak tarif edilmiştir. Genel olarak Müslüman Türkler arasında “Mühr-ü Süleyman” kabul görmüştür. Hz. Süleyman’ın Cinler ve hayvanlar ile konuşması, ve rüzgara hükmetmesi Mühr-ü Süleyman’ın Türk toplumunda sıkça motif olarak kullanılmasına gerekçe olmuştur. Barbaros Hayreddin Paşa’nın, rüzgara hükmedebilmek maksadıyla sancağına Mühr-ü Süleyman motifi nakşettirmesi bu geleneğin bir neticesidir…
Çatallı Kılıç : Sancağın ortasındaki alâmet, diğer Türk donanma sancaklarında da yaygın olarak çeşitli şekillerde kullanılan Hz. Ali’nin kılıcı Zülfikar’dır. Hz.Ali üzerine himmet istemek ve Zülfikar'a sığınma Yeniçeri dualarında yer alır.
22 Haziran 2013 Cumartesi
İnkaların Hesap Makinesi
Peru’nun güneyindeki İnkalar 15.
yüzyılda Güney Amerika’da dev bir imparatorluk kurdular. Kipuyu geliştirerek,
önemli bir bürokratik aygıt haline getirdiler. Bürokrasi, halkı vergilendirmek,
askere almak ve kontrol etmek için kipudan yararlandı. Kipu hakkındaki ilk bilgileri
bir İnka kadınıyla bir İspanyolun oğlu olan ‘’ El Inca ‘’ Garcilaso de la Vega (1539- 1616) vermiştir. ‘’Kipu,
düğüm, düğüm atmak ve hesap anlamına gelir çünkü düğümler her türlü hesabın
yapılmasını sağlar.’’
Kipu, kalın bir sicime takılan farklı renklerdeki uzun
sicimlerden oluşurdu. Bu sicimlere gruplar halinde atılan düğümler çeşitli
anlamlara gelirdi. Ana sicime en yakın düğümler 1000’leri ( veya sayılan şeye
göre 100’leri ), daha alttakiler 100’leri (veya 10’ları) ifade ederdi. Renkler
ise sayımı yapılan şeylerin veya insanların tiplerini ayırırdı. İnka
bürokrasisinin en önemli kişisi olan sayım memuru ‘’kipukamayok’’ bu sayede
halkı, mallarını vs. sayıp kayda geçirirdi. Garcilaso de la Vega , halkın her yıl nasıl
sayıldığını anlatır: ‘’ İlk düğüme 60, ikinci düğüme 50, üçüncüye 40
yaşındakileri yerleştirirlerdi; düğümler en alttaki bebeklere kadar inerdi.’’
Böylece erkek nüfus yaş gruplarına göre 10 sınıfa ayrılırdı. Günümüzde bazı
araştırmacılar, kipunun aynı zamanda bir yazı dili olduğunu öne sürüyor. Yazısı
olmayan bir kültür olarak bilinen İknaların diline keçua ( quechua ) denir. Bu dille
kipuları karşılaştıranlar, ortaya bir alfabe çıkartamadı. Ancak son yıllarda
kipulardaki yazının, fonetik (seslere dayalı) değil ideografik ( fikir ve
nesneleri sembollerle anlatan) bir yazı olduğu öne sürüldü.
Kaynak--> NTV Tarih
29 Mayıs 2013 Çarşamba
29 MAYIS 1453
Osmanlı ordusu öğlene doğru saatlerde İstanbul'a kısmen hakim oldu. Beraberindeki 200 yeniçeri ile şehre giren Fatih Sultan Mehmed, öncelikle Ayasofya'ya doğru yöneldi, burada şükür namazı kıldı ve yapının camiye dönüştürülmesi için çalışmalara başlanmasını emretti.
(Fethin 500. yılında Hürriyet gazetesinin birinci sayfası.)
25 Mayıs 2013 Cumartesi
25 Mayıs 1954
Türkiye, Osmanlı borçlarının son taksidini ödedi. Osmanlı Devleti döneminde ilk dış borç, 1855'te Kırım Savaşı sürerken alınmıştı. Türkiye'nin ödemeyi üstlendiği borç, 84,6 milyon Osmanlı lirasıydı.
12 Mayıs 2013 Pazar
6 Mayıs 2013 Pazartesi
Bir Macar Tarih Dergisinde Kanuni Sultan Süleyman
Bir Macar Tarih Dergisinde Kanuni Sultan Süleyman
“Büyük Macaristan Dergisi”, 2013
Süleyman ve Macarlar; Mohaç Savaşı 1526
5 Mayıs 2013 Pazar
BİR SANİYEDE 45.000 MASUMU ÖLDÜREN AMERİKALI...
Charles Donald Albury... Japonya'nın Nagasaki kentini yıkan atom bombasının atıldığı uçağın yardımcı pilotu kendisi. 88 yaşında, öldürdüğü masum insanlar gibi, öldü. Ama öldürdüğü insanlar gibi masum değil.
Albury'nin yardımcı pilotluğunu yaptığı Bockscar isimli, B-29 Superfortress tipi uçak 9 Ağustos 1945 tarihinde Nagasaki'ye "şişman adam" adı verilen atom bombasını attı ve gelişmiş bir endüstri kenti olarak bilinen Nagasaki'yi saniyeler içinde yok etti.
Amerikan kaynakları Nagasaki'ye atılan bombanın yaklaşık 40 bin kişinin anında ölmesine, 35 bin kişinin ise yaralanması ve radyoaktif zehirlenmesine yol açtığını söylerken, çeşitli kaynaklar bu sayının 100 binlerle ifade edilebileceğini belirtiyor.
Albury, yıllar sonra Nagasaki'ye atılan bombanın yol açtığı ölümlere ilişkin açıklamasında, "hiçbir pişmanlık duymadığını" belirterek, "bombanın atılmasıyla olası bir Japon saldırısı sonucu ülkesinde meydana gelebilecek büyük can kayıplarının önlendiğini" savunmuştu.
Japonya'nın Hiroşima kenti de Nagasaki'den 3 gün önce, 6 Ağustos 1945 tarihinde ABD'nin "Enola Gay" B-29 Superfortress tipi uçağından atılan ve"küçük çocuk" adı verilen atom bombasıyla yok edilmiş, bu süreçte de 100 binden fazla insan ölmüş, binlerce insan da radyasyondan etkilenerek kısa süre sonra hayatını kaybetmişti.
Hiroşima ve Nagasaki'ye atılan bombaların kaç kişiyi öldürdüğü bugün bile kesin olarak bilinmezken, iki kentin atom bombasıyla yok edilmesi çeşitli çevrelerde "tarihin en büyük ve en temiz cinayeti" olarak da nitelendirilmişti.
4 Mayıs 2013 Cumartesi
Gaugamela Savaşı
Büyük İskender'in Aleksander Savaşları'nın bir parçası olan Gaugamela Savaşı, bugünkü Musul yakınlarında, M.Ö. 331'de gerçekleşmiş olup; Antik Makedonya, Pers İmparatorluğu'na karşı savaşmıştır. Makedon kuvvetlerinin 40 bin asker ve 7 bin süvariden oluşmasına karşılık; 250 bin asker, 3500 atlı savaş arabası ve 15 savaş filinden oluşan muazzam Pers ordusunu, İskender'in ve komutanlarının savaş dehası ile bozguna uğratmıştır. Makedonlar'ın 4 bin ölü ve yaralısına karşılık, Persler 120 bin kayıp vermiştir.
28 Nisan 2013 Pazar
Normandie Gemisi
Ünlü "Normandie" gemisi yapımı yıllar süren, 1932'de suya indirilen Fransız yapımı devasa bir gemidir. Atlas Okyanusu'nu o güne kadarki en kısa sürede -5 günde- geçmiştir. New York Limanı'na demirliyken Amerika Birleşik Devletleri II. Dünya Savaşı'na girince, Amerikan ordusu gemiye el koydu. Geminin adı "Lafayette" olarak değiştirildi ve tadilatına başlandı. Bu tadilat çalışmaları sırasında can yeleklerinin tamamı bir araya yığılmıştı. Bir işçinin kaynak makinesini bu yanıcı yığına düşürmesi büyük bir yangın başlattı. İtfaiyenin teknik açıdan yanlış şekilde üst güvertelere su sıkması sonucu yan yatan gemi 1946'da hurdaya ayrıldı.
23 Nisan 2013 Salı
SİMO HAYHA (BEYAZ ÖLÜM)
Tarihe en fazla adam öldüren keskin nişancı olarak geçmiştir.
Nam-ı değer beyaz ölüm. Kış Savaşı boyunca(1939-1940) keskin nişancı olarak Fin Ordusunda Kızıl Orduya karşı görev yaptı. Hava sıcaklığının -40 ile -20 °C arasında iken beyaz kamuflajı ile doğrulanmış 505 doğrulanmamış 37 Sovyet askerini öldürmüştür. Bu rakamlardan gerçek sayının çok daha fazla olduğu düşünülüyor. Fin – Rusya savaşında 100 günden az zamanda bu kadar kişiyi öldürmesi, Rusların ilgisini çekmiş askerleri korkutan bu keskin nişancı için önce bir keskin nişancı, sonra bir keskin nişancı grubu o da yeterli olmayınca da bir bölük asker göndermişlerdir. Bembeyaz giyinen ve nefesi karda belli olmasın diye kar çiğneyen bu akıllı asker, Rusların korkulu rüyası olmaya devam etmiş ta ki şarapnel parçası çenesini dağıtıncaya kadar. Ölmesine kesin gözüyle bakılan Simo 3 ay sonra barışın ilan edildiği gün hastahanede uyanmıştır.
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra başarılı bir geyik avcısı ve köpek yetiştiricisi oldu ve Finlandiya Cumhurbaşkanı Urho Kekkonen ile avlandı. Simo Häyhä, güneydoğu Finlandiya'da, Ruokolahti'de, Rus sınırına yakın bulunan küçük bir köyde ömrünün son yıllarını geçirmiştir.
22 Nisan 2013 Pazartesi
Mustafa Kemal'in Edremit Ziyareti
15 Nisan 2013 Pazartesi
13 Nisan 2013 Cumartesi
Şehitlik Bildirimi
ÇANAKKALE SAVAŞINDA ŞEHİT OLAN ASKERLERİN AİLELERİNE GÖNDERİLEN ŞEHİTLİK BİLDİRİMİ
21. Alay 1. Tabur 1. Bölük, zevciniz Yüzbaşı Kazım Efendi, 14 Nisan 1331 (Rumi) tarihinde Seddülbahir Muharebesi'nde bir Osmanlı Askerine yakışan kahramanlık ve fedakarlıkla şehit oldu.
Din-i Celil-i İslam'ın ve mukaddes vatanın müdafaası uğrunda hayatını feda edenlerin arkalarında bıraktıklarına düşen vazife ye's ve fütur (yas ve üzüntü) değil, fahr ve sürurdur. (övünç ve sevinçtir)
Bütün arkadaşları gibi merhumun da kıymetli hatırası yalnız daha büyük ailesi olan ordunun kalbinde ebediyen saklı kalacağına ve intikamının düşmanlarımızdan alınacağına emin ve bununla müteselli olunuz.
Muhterem şehidin bütün yakınları ve sevenleri için Allah'tan ecir ve sabır tazarru ederek beyan-ı hürmet eylerim.
Başkumandan Vekili Enver."
10 Nisan 2013 Çarşamba
Osmanlı Padişah Tuğraları
Tuğra, an’aneye göre Oğuz Hanın tahrirî alâmeti imiş; bazı Türk âlimleri bu tabirin, efsanevi bir kuş olan (Tuğrı) dan geldiğini ve bu kuşun Oğuzların büyük Hâkanının arması olduğunu kabul ediyorlarsa da mehaz göstermiyorlar. Tuğrayı büyük Selçukilerde, Anadolu Selçukilerinde, Anadolu Beyliklerinde, Memlûklerle Osmanlılarda da görmekteyiz. Osmanlı Tuğraları sonradan arma şeklini alarak paralarda, resmî binalarla resmi kağıtların üzerinde ve hüviyet varakalarında da kullanılmak suretiyle taammüm etmiştir.
Tuğra’nın Farsçası (Nişan) ve Arapçası (Tevkî) dir. Osmanlılarda Tuğra, hükümdarın ismini havi alâmeti demektir.
İlk Tuğrayı Osmanlı Hükümdarı Orhan Bey’de görüyoruz. Yukarıdan beri verilen izahat tuğranın büyük Selçukilerden itibaren ne suretle yayıldığını göstermiş olduğundan bunun Osmanlılara Anadolu Selçukileri veya hemhudut olan Anadolu Beylikleri vasıtasiyle geçtiğine şüphe yoktur. O halde Tuğra’nın, Birinci Murad Beğin pençe ve parmaklarının resmi olduğu hakkındaki efsanenin bir kıymeti kalmamıştır. Daha sonra birinci Murad Beğden itibaren Hükümdarın kendi adı ile babasının adından terekküp eden tuğralı imzaları görülmektedir.
Tuğralarda hükümdarların isimleriyle babalarının adları vardır; bundan başka on sekizinci asır ortalarına kadar Padişahın babasının adının sonuna (Hân) sıfatı ilâve edilmektedir. Hükümdarın ismi tuğranın en altına yazılır. Bu ismin son harfinin az yukarısından başlıyarak sola doğru gidip bir kavis teşkil eden () kelimesi ve hükümdar isminin üzerine de babasının adı konur ve Hân kelimesinin () nunu da ikinci bir kavis teşkil ederdi en üstten geln (muzaffer) in ( R) harfi sağdan sola ve kavsin ortasına doğru bir kol teşkil ederek uzanır ve bunun üzerine de ( daima) ibaresi konurdu. Alttaki birinci kavsin genişliği daha büyük olup ikinci kavis anın içerisinden dönmektedir; her iki kavsin uçları tuğranın flama veya koliarının içerisinden geçerek sağda ve en sonda darala darala nihayet birbirlerine bitişirlerdi.
Evvela Berat, Menşur ve Fermanların üzerlerine çekilen tuğra daha sonra paralarda ve yine bu ilk devrelerde (on beşinci asır) defterhane defter ve kayıtları başında ve daha sonra ise bir arma olarak senetlerle pullar ve Bayrak, Nüfus tezkeresi, damga resmi kağıdı üzerinde ve bainalarda görülmek suretiyle umumileşmiştir.
Osmanlılarda tuğranın ilk şekline dair bu izahatı verdikten sonra tuğra çekmek selahiyeti hakkında kısaca malumat verelim. Osmanlılarda tuğrayı Nişancı veya Tevkiî denilen ve ilk devirlerde Divânı Hümâyun Dairesinin şefi olan Tuğraî çekerdi. Bunun memuriyeti hakkında Osmanlı vesikalarında Tuğraî, Tevkiî ve Nişancı tabirlerinin her üçü de kullanılmıştır; bu hususta bir kaide yoktur. On altıncı asrın ilk yarısından sonra Tuğraî tabiri kullanılmamış ve on sekizinci asırdan itibaren ise (Tevkiî) ıstılahı teammüm etmiştir.
Kaynak--> http://www.ttk.org.tr
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)