1 Ocak 2013 Salı

Takvim-i Vekayi





       İstanbul'da önceleri haftalık, daha sonra düzensiz aralıklarla yayımlanan ilk Türkçe resmi gazetedir. Umur-u dahiliye, umur-u hariciye, mevad-ı askeriye, fünun, tevcihat-ı ilmiye, ticaret ve es'ar olarak altı bölümden oluşan gazete Fransızca, Arapça, Rumca ve Ermanice dillerine çevriliyordu. Halkı eğitmek ve devlet kararlarını duyurmak amacıyla çıkarılmıştır (1 Kasım 1831 - 4 Kasım 1922).

      1808 yılında Sultan II. Mahmud'un emriyle, Beyazıt'ta bugünkü İstanbul Üniversitesi'nin merkez binasında (Bab-ı Seraskeri) askasındaki bir konakta kurulan, Takvim-i Amire'de basılmaya başlandı. Gazete, Vakanüvis Esad Efendi'nin yönetiminde, Babıali'den çeşitli kamu görevlilerinin yazar kadrosunu oluşturmasıyla çalışmalarına başladı. 26 Ekim 1831'de gazeteyi tanımak amacıyla yayımlanan iki sayfalık bir broşüre göre Takvim-i Vekayi habercilik yapacak, halkı eğitecek ve devletin uygulalamalrını duyurarak bunlara uyulmasını sağlayacaktı.

       Önceleri haftada bir yayınlanması öngörülen Takvim-i Vekayi ilk aylarda düzenli olarak, daha sonraları ise uzun bir süre düzensiz olarak çıktı. Osmanlı Devleti'nin çokuluslu olması nedeniyle Fransızca, Arapça, Farsça, Rumca ve Ermenice olarak çıkan gazete Umur-ı Dahiliye (iç haberler), Umur-ı Hariciye (dış haberler), mevad-ı askeriye (askeri işler), fünun (bilimler), tevcihat-ı ilmiye (din adamlarının atanmaları) ile ticaret ve es'ar (ticaret ve fiyatlar) olmak üzere altı bölümden oluşmaktaydı.

      1860'dan sonra yalnızca resmi belge, tüzük ve duyuruları yayımlanan, 1878'de 2119. sayısından sonra yayımına ara veren gazete, 1891-92'de yeniden yayımlanmaya başladı. Ama padişahın nişan vermesini konu alan bir resmi bildirimde "nişan itası" ifadesi yerine "nişan hatası" olarak dizilince, II. Abdülhamid'in buyruğuyla kapatılmıştır. II. Meşrutiyet'in ilanından (1908) kısa bir süre sonra yeniden yayımlanmaya başladı ve Kurtuluş Savaşı (1919-1922) sonuna kadar İstanbul hükümetinin varlığı sona erinceye kadar yayımını sürdürdü.


For English:



The First TURKISH NEWSPAPER (Takvim-i Vekayi)

It was the first official weekly newspaper, published in Istanbul. Later it was published irregularly. It was composed of six parts: domestic news, foreign news, military affairs, science, the appointments of the theologians, commerce and prices. The newspaper was translated into French, Arabic, Greek and Armenian. The main aim of the newspaper was to educate people and to inform them about the state laws and administrations ( 1 November 1831–4 November 1922).
“Takvim-i Vekayi” was began to be pressed in a building located behind today’s Istanbul University with the command of Sultan Mahmud II. Historian Esad Efendi was appointed as the director and many famous people wrote for the newspaper. On 26 October 1831, two paged brochure of “m-i Vekayi” was published. In the first months “Takvim-i Vekayi” was planned to be published weekly, but for a long time it was pressed irregularly. Because of the multi-national characteristic of the Ottoman State it was pressed in French, Arabic, Persian, Greek, and Armenian. After 1860, just the official regulations and announcements were published and in 1878, its publication was interrupted. It was began to be republished between 1891-1892. However it was closed by Sultan Abdulhamid because of the mistake about the Sultan’s sign. After a short time, with the declaration of the second constitutional government in 1908, it was started to be published again until the end of the Independence War (1919-1922).


Yazan--> Ayşe Nur KARA

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder